Met data uit de ruimte zijn allerlei toepassingen mogelijk voor de samenleving. Met hulp van satellieten worden bijvoorbeeld risico’s in de tuinbouw beheerst, waterwegen gemonitord en lichtvervuiling gesignaleerd. Satellietdata worden bovendien gebruikt voor betrouwbare positiebepaling.
Als het gaat om ruimtevaart, dan denken mensen al snel aan missies naar Mars en andere complexe operaties. Maar de aanwezige infrastructuur van satellieten en de data die die satellieten genereren, worden goed gebruikt voor allerlei toepassingen op aarde. Bijvoorbeeld om lichtvervuiling te signaleren. Dat vertelt Bas van der Hoeven, vice president Consulting Services Space bij CGI.
CGI werkt onder meer samen met DCMR, de milieudienst in Rijnmond, om lichtvervuiling aan te pakken. Uit satellietbeelden kan blijken of bijvoorbeeld sportvelden of kassen hun verlichting laten branden wanneer daar geen toestemming voor is. DCMR kan met behulp van deze data effectiever handhaven. Een ander voorbeeld komt uit de tuinbouw. Met behulp van satellietdata kunnen bijvoorbeeld energielekken in kassen vroegtijdig worden opgespoord. Of er kan worden gesignaleerd dat een kas verzakt, wat het watersysteem in de kas ernstig kan verstoren. Van der Hoeven: “Kleine verzakkingen of energielekken kunnen grote gevolgen hebben voor de opbrengst van de kas, maar de eigenaar heeft dat vaak pas laat door. Door kassen te monitoren vanuit de ruimte, kun je veranderingen snel opsporen en risico’s beperken of zelfs voorkomen.” Hoe werkt dat? “Het is een beetje een technisch verhaal, maar hiervoor werken we met verschillende data, onder meer uit radiogolven. Een satelliet vangt radiogolven op en als je dat consequent en consistent doet, bijvoorbeeld één keer per week, dan kun je afwijkingen detecteren omdat die radiogolven gaan verschillen. Speciale algoritmes en modellen analyseren de verzamelde gegevens om de staat van de kassen te bepalen.”
Vanuit de ruimte waterwegen schouwen
Toepassingen met satellietdata zijn vaak een combinatie van analyse, machine learning en menselijke validatie. Dat blijkt onder meer uit de pilot die CGI deed samen met het waterschap Drents Overijsselse Delta. Waterschappen controleren of sloten goed worden onderhouden, een belangrijke taak omdat een slecht onderhouden of illegaal gedempte sloot wateroverlast kan veroorzaken. Er zijn echter nogal wat sloten in Nederland en het is een tijdrovende klus om die allemaal te controleren. In het waterschap Drents Overijsselse Delta gaat het om 7.000 kilometer sloot. Van der Hoeven: “In deze pilot zijn satellietdata, dronebeelden en de input van de schouwmeesters van het waterschap gebruikt om een model te maken. Hiermee kan het waterschap de schouw van sloten, zoals dat heet, nu grotendeels digitaal kan uitvoeren. De schouwmeesters kunnen dankzij de ondersteuning van dit model veel gerichter fysiek gaan inspecteren. Bovendien kan er nu veel vaker gemonitord worden en dus ook eerder ingegrepen worden als dat nodig is. Op deze manier kunnen waterschappen wateroverlast nog beter voorkomen.”
Ook worden satellietdata gebruikt voor betrouwbare positiebepaling. Meer weten hierover? Download hier het complete artikel in iBestuur en/of lees het artikel ‘Nationale veiligheid vanuit de ruimte’.
