Kostenbesparing is voor veel ziekenhuizen aan de orde van de dag. BDO brengt daar jaarlijks een financiële analyse over uit en ook dit jaar geeft dit rapport aanleiding om te blijven inzetten op het besparen van kosten. Van de 68 algemene ziekenhuizen scoren er 15 een onvoldoende als het gaat om hun financiële prestaties. ‘Als deze ziekenhuizen niet snel maatregelen nemen om hun prestaties te verbeteren, dan kan het wel eens te laat zijn’, staat er letterlijk in de BDO-benchmark Ziekenhuizen 2016. Tijd dus om in actie te komen. En dé sleutel daarbij is uw data.
Natuurlijk gebeurt er al van alles om de financiële prestaties te verbeteren. Zo ‘leanen’ veel ziekenhuizen hun zorgprocessen om een kostenbesparing te realiseren. Brown paper sessies worden met veel enthousiasme uitgevoerd om vervolgens de voornaamste knelpunten vast te stellen. Als alles goed gaat, worden die knelpunten daadwerkelijk aangepakt. Dat kan mooie resultaten opleveren: werkplekken worden efficiënter ingericht, looproutes worden verkort, medicatie en materialen kunnen makkelijker gevonden worden. Zo worden interventies gepleegd die het leven van zorgprofessionals makkelijker maken. Maar worden daarmee ook kosten bespaard? De resultaten zijn vooral uit te drukken in termen van gemak en snelheid. De processen lopen soepeler en verrichtingen zijn makkelijker uit te voeren. Maar de dikwijls gewenste kostenbesparing blijft uit. Dat hoeft echter niet.
Van hoe naar hoeveel
Het kan namelijk ook anders. Door de focus te verleggen van hoe de verrichtingen uit te voeren naar hoeveel verrichtingen uit te voeren. Immers, een efficiënt uitgevoerde verrichting die evengoed achterwege had kunnen blijven, is nog steeds niet het toppunt van efficiency. Bovendien is er voldoende aanleiding om te vermoeden dat er veel onnodige verrichtingen worden uitgevoerd. Verrichtingen die wel geld kosten, maar niet per definitie geld opleveren. Deze verrichtingen doen de marge tussen kosten en opbrengsten verdampen. En veilig is het ook niet. Een patiënt die meer radiologische scans ondergaat dan nodig is, wordt onnodig blootgesteld aan straling. Een patiënt die onnodig lang in een ziekenhuis verblijft, loopt onnodig lang de kans op een ziekenhuis gerelateerde infectie. Zo zijn er meer voorbeelden te noemen over onnodige zorg die zowel onveilig als duur is.
Uw verrichtingenadministratie is geld waard
In welke mate is er in ziekenhuizen sprake van onnodige verrichtingen? Duidelijk is dat brown paper sessies hierbij niet gaan helpen. CGI stelt daarom een andere aanpak voor: het doormeten van de verrichtingenadministratie. De verrichtingenadministratie, ook wel aangeduid als de productieregistratie, bevat veel aanknopingspunten voor het detecteren van onnodige verrichtingen. Deze verrichtingenadministratie wordt primair gebruikt voor het bepalen van de declaratiewaarde van de geleverde zorg. Het is een gemiste kans dat deze informatie niet of nauwelijks voor andere doeleinden wordt gebruikt.
Heldere antwoorden dankzij eenvoudige datatools
Het is op eenvoudige wijze mogelijk om op basis van de verrichtingenadministratie per diagnosegroep het procesverloop en het capaciteitsverbruik vast te stellen, met inclusie van zogenaamde outliers. Outliers die diverse vragen oproepen. Waarom ligt de ene patiënt met een heupfractuur vier dagen in het ziekenhuis en de andere elf? Waarom vraagt de ene dokter gemiddeld twintig laboratoriumtests aan en de andere zestig? Al deze informatie is zeer scherp te presenteren met eenvoudige datatools.
Samen met zorgprofessionals
Verandert de wereld hiermee? Nee, niet direct. Van belang is om samen met zorgprofessionals de oorzaken te achterhalen voor deze variatie. Alleen zij kunnen vaststellen wat de oorzaken zijn en of er sprake is van vermijdbaarheid. Bovendien zal een analyse door een zorgprofessional zelf de bereidheid om daadwerkelijk optimalisaties door te voeren vergroten. Optimalisaties die de zorg zowel veiliger als doelmatiger maken. Oftewel: beter én goedkoper.