Hoe autonoom varen kansen biedt voor de gehele maritieme sector

Eind 2017 vond in de Rotterdamse Rijnhaven de Smart Shipping Challenge van Rijkswaterstaat plaats. Een dag die volledig in het teken stond van innovatie in en rond de slimmer wordende scheepsvaart. CGI’er Tom van Dijk doet in deze blog verslag van dit evenement en schetst een toekomst waarin slimme en (semi)autonome schepen grote kansen creëren voor de gehele maritieme sector. Wat wordt hierbij uw rol?

Tijdens de Smart Shipping Challenge 2017 (kortweg: SMASH!) toonden allerlei organisaties (start-ups, corporate ondernemingen, onderwijs, overheid) en verschillende industrieën (Scheepvaart, Technologie, Infrastructuur) nieuwe oplossingen die onze maritieme sector verder gaan brengen. Je kon er niet alleen slideware bewonderen, maar ook veel real-life demonstraties in de wateren van de Rijnhaven. Zo konden we kijken naar een zelfvarende watertaxi, slimme aanmeertechnologie, een ‘situational aware’ schip met objectherkenning en drones die fungeren als extra ogen van een schip. Reden genoeg ook voor Cora van Nieuwenhuizen, onze nieuwe minister van Infrastructuur en Waterstaat, om persoonlijk een kijkje te komen nemen.

De verschillende innovatie gebieden van Smart Shipping

Een geslaagde dag dus, maar hoe nu verder? Soms heb je een aanleiding en/of event als SMASH! nodig om partijen te mobiliseren tot innoveren. Maar daadwerkelijke realisatie van concepten en implementatie moeten toch echt in de praktijk gebeuren. Het echte werk gaat nu pas gaat beginnen. In essentie gaat Smart Shipping om de integratie van het schip als onderdeel van én in interactie met de gehele logistieke keten. Enerzijds betekent dit dat het schip ‘slimmer moet worden’, maar anderzijds ook dat alle betrokken partijen over de logistieke keten mee moeten innoveren om deze ‘schipoverstijgende optimalisatie’ mogelijk te maken. Tijdens SMASH! werden dan ook de volgende innovatiecategorieën onderscheiden:

1. Slim schip: alle innovaties op het schip. Bijvoorbeeld: geautomatiseerde vaartaken, collision avoidance met vaste objecten, slimme camera’s, slim brandstofgebruik / lage emissie.
2. Slimme afstemming en
3. slim transport: interactie van het schip met andere schepen (ship-to-ship) en de coördinatie/interactie waarmee het schip onderweg te maken heeft (ship-to-infra). Bijvoorbeeld: routeplanners, sluis- en brugplanning, verkeersinfo en hydrologische data.
4. Slim faciliteren: het mogelijk maken van slimme scheepvaart. Bijvoorbeeld: gastheerschap (havenmeester), nautisch beheer, (corridorgericht) verkeersmanagement en asset management.

De mogelijke impact en kansen voor bestaande maritieme organisaties

Zowel op het schip zelf, als aan de infrakant liggen voor partijen dus grote kansen tot innovatie om slimme scheepvaart realiteit te maken. Dit betekent enerzijds grote mogelijkheden voor de hele industrie, maar anderzijds ook een bedreiging voor de ‘gevestigde orde’. Het niet meer de vraag ‘of’, maar ‘wanneer’ autonome technologie een grotere rol gaat spelen in de scheepsvaart. Iets wat beslist impact gaat hebben op de rol die veel partijen momenteel hebben. Dit is dan ook iets waar deze partijen over na moeten denken. En waarover wij met hen in gesprek willen gaan.

Hieronder staat een analyse van de mogelijke impact en de kansen per type partij als (deels) zelfvarende schepen hun intrede doen in de maritieme sector. De resultaten komen uit gesprekken met deze partijen zelf. De clustering is gemaakt naar type functie van de partijen in het maritieme.

Welke rol pakt uw organisatie?

Samengevat creëren slimme en (semi)autonome schepen dus grote kansen voor de gehele maritieme sector. Dit resulteert in nieuwe producten en services. Om de boot niet te missen, is het voor uw organisatie dus belangrijk om strategische stelling te nemen. Stel u daarom eens zelf de vraag: welke impact gaan slimme (semi)autonome schepen volgens uw organisatie hebben op de scheepsvaart? Welke rol gaat uw organisatie spelen in deze vernieuwde situatie? En wat zijn de stappen die uw organisatie neemt om hier te komen en van een bedreiging een differentiator te maken? Vanuit CGI begeleiden wij partijen in dit proces. Enerzijds vanuit de technologie (waarbij we ook een brug kunnen slaan naar andere domeinen, zoals de ontwikkelingen op de weg), anderzijds omdat wij de businessbehoefte onderkennen en gepassioneerd zijn over deze innovaties om van de scheepsvaart een beter, veiliger, duurzamer en efficiëntere industrie te maken. SMASH! liet ons de eerste babystapjes zien, nu is het tijd voor het echte werk. Stapt u ook aan boord?

Het schip als onderdeel van de gehele logistieke keten

Samen met Damen Shipyards, Nedcargo, Havenbedrijf Rotterdam, Gemeente Rotterdam en de Universiteit Twente verzorgde ook CGI een demonstratie tijdens SMASH!. Een schip, de RPA3 patrouilleboot van het Havenbedrijf, was voor de gelegenheid uitgerust met het ‘Virtual Captain’-systeem waarover ik al eerder een blog schreef. Met deze ‘digitale kapitein’ kun je het schip continu coördineren in afstemming met zijn omgeving. Centraal staat hierbij het idee dat het schip onderdeel is van een logistieke keten, waarin zaken continu (kunnen) veranderen. Veranderingen resulteren in (autonome) beslissingen om snelheid en koers aan te passen op basis van de geplande aankomsttijd, de huidige positie, de situatie op de waterweg en afhankelijkheden onderweg . Wat dat laatste betreft kun je denken aan (dynamische) openingstijden van objecten, zoals bruggen. Met de Virtual Captain aan het roer, vaart het schip in afstemming met zijn omgeving veilig, efficiënt, duurzaam en just-in-time van A naar B.

Tijdens de Smart Shipping Challenge demonstreerden wij dit concept door de RPA3 in afstemming met de Rijnhavenbrug precies op tijd de Rijnhaven van Rotterdam binnen te laten varen. Bekijk dit filmpje maar eens.

Het is een erg cool resultaat van een traject waarin we met elkaar binnen slechts zes maanden van het pitchen van een idee, via coalitievorming naar deze concrete demonstratie zijn gegaan.