De kans dat jij net als Wubbo Ockels en André Kuipers de ruimte in gaat, is klein. Maar hoogopgeleide jonge professionals kunnen wel degelijk carrière maken in de snelgroeiende Nederlandse ruimtevaartsector.

experiencecgi

Onlangs mocht een Nederlandse tiener met Jeff Bezos de ruimte in. De 18-jarige Oliver Daemen liftte mee op de ambities van de Amazon-baas, die met Richard Branson (Virgin Galactic) en Elon Musk (SpaceX) in een ware space race is verwikkeld. Hun commerciële ruimtevluchten met (schatrijke) passagiers krijgen veel media-aandacht, maar het echt wetenschappelijke werk vindt vooral plaats op de grond. En in toenemende mate ook op Nederlandse bodem.

Groeisector

De Nederlandse ruimtevaartsector groeit bovengemiddeld. Het in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) opgeleverde rapport van Dialogic liet tussen 2014 en 2018 een toename van de werkgelegenheid zien van maar liefst 20 procent. De sector was in 2018 goed voor circa 10.500 banen, 1,9 miljard euro productiewaarde en 1 miljard euro toegevoegde waarde.

Een bedrijf dat hiervan profiteert, is IT- en business-consultancybedrijf CGI, dat tientallen jaren ervaring heeft in het ontwikkelen en beveiligen van complexe, missie-kritische ruimtevaartapplicaties. Als erkend thought leader werkt CGI onder meer nauw samen met het European Space Agency (ESA). Gebruikmakend van satellietdata ontwikkelt het bedrijf commerciële toepassingen voor verschillende markten, vertelt Bas van der Hoeven, VP Space bij CGI. Hij bevestigt de groei van de sector, zowel in de upstream (infrastructuur) als de downstream (toepassingen). ‘Er is al een tekort aan goede technische ruimtevaartengineers. In Nederland trekken wij juist veel Europees talent aan.’ Hij is trots op het European Space Research and Technology Centre (ESTEC) in Noordwijk, het technisch hart van ESA. Bij ESTEC werken ruim tweeduizend specialisten aan wetenschappelijke missies, bemande ruimtemissies en aardobservatie-, telecommunicatie- en navigatiesatellieten.

Uitdagingen

Bij de Ruimtevaartafdeling van CGI werken zo’n 100 engineers, met als achtergrond technische IT/security (60 procent), lucht- en ruimtevaart (30 procent), en datawetenschap/remote sensing-specialist (10 procent). CGI levert onder meer software die de ruimtevaartinfrastructuur mogelijk maakt, en dan met name gericht op de grondsystemen en de ontwikkeling van diensten waar ruimtevaartdata een belangrijke rol in speelt. ‘Wij zijn een belangrijke leverancier aan het EU Galileo-programma, het wereldomvattende satellietnavigatiesysteem van de EU’, vertelt Van der Hoeven. ‘Software-engineers ontwikkelen er hoogwaardige software die voor de beveiliging zorgt van Galileo als geheel, en het navigatiesignaal van de dienst in het bijzonder. De datawetenschappers brengen continu de alledaagse uitdagingen in kaart, gebruikmakend van satellietdata; denk bijvoorbeeld aan watermanagement en verzakkingen. Een ander team werkt aan de signaalverwerking van navigatiesatellieten.’

Millimeterniveau

Van der Hoeven wijst op de meerwaarde van al die satellieten voor de maatschappij. ‘Het is natuurlijk mooi dat je daags na een overstroming de situatie in een gebied heel consistent in kaart kunt brengen, en dat je verzakkingen continu op millimeterniveau kunt waarnemen.’ De groei van de sector in Nederland komt volgens Wamsteker vooral door de grotere beschikbaarheid van satellietdata en door de opkomst van de markt in kleine satellieten. Dát is wat start-ups laat beginnen en scale-ups laat groeien.’

Waar Bezos, Branson en Musk veel kritiek krijgen vanwege hun vervuilende plezierreisjes, levert de ruimtevaart volgens Van der Hoeven juist veel duurzame toepassingen op, zoals de herbruikbaarheid van raketten. Andere voorbeelden van duurzame ruimtevaartprojecten:

  • Het Europese Galileo creëert een veilig navigatiesignaal (public regulated service) en zorgt voor autonomie van Europa. Nederland levert een bijdrage met kennis, toepassingen en, onder begeleiding van NSO (Netherlands Space Office), een actieve gebruikerscommunity.

  • Het Europese Copernicus-programma levert veel toegevoegde waarde voor de maatschappij. Deze reeks aardobservatiesatellieten, waar ook Nederland aan heeft bijgedragen, monitort de ijskappen, de oceanen, de tropische regenwouden en de ontwikkeling en gevolgen van klimaatverandering, en helpt bij efficiënt onderhoud van infrastructuur, watermanagement en klimaatdoelstellingen.

  • Aansluitend op Copernicus geeft het door Nederland gebouwde satellietinstrument Tropomi iedere dag een beeld van de luchtkwaliteit van iedere plek op aarde.

  • Informatie van aardobservatiesatellieten helpt boeren rond de Sahel bij duurzaam gebruik van water.

Superslimme diensten

Bij NSO, het ruimtevaartagentschap van de Nederlandse rijksoverheid, vertelt Jasper Wamsteker, head of communication and education, aan welke banen vooral behoefte is. ‘Natuurlijk wetenschappers, ingenieurs, elektrotechnici, maar in toenemende mate ook steeds meer software-engineers en business-developers, die diensten ontwikkelen op basis van satellietdata.’ De meesten van hen hebben informatica, lucht- en ruimtevaart of elektrotechniek gestudeerd. Vacatures die de komende tijd met name worden verwacht, zijn die voor test-engineers, software-developers, cyber-securityspecialisten en security-riskanalisten.

Ook bij CGI zijn we op zoek naar nieuwe collega’s, zoals onder andere Cyber Security specialisten, software engineers en test engineers. Wil jij CGI’s Space team komen versterken en maatschappelijke uitdagingen aanpakken? Bekijk dan nu onze Space vacatures.

Steeds meer kansen dus voor techneuten die ‘iets’ met ruimtevaart willen doen. De meesten van hen zullen nooit astronaut worden en blijven gewoon met beide benen op de grond. Wamsteker: ‘Mensen in de ruimtevaartsector zijn allemaal zeer gedreven professionals die technologische grenzen verleggen of superslimme diensten ontwikkelen van satellietdata. Dat is iets heel anders dan werken als astronaut.’

Voor sommigen zal het toch een droom blijven om ook daadwerkelijk een keer de ruimte in te gaan. Wil je ESA-astronaut worden, dan hangt de kans daarop volgens Wamsteker in de eerste plaats helemaal af van je competenties. ‘Daarnaast heb je een dosis geluk nodig.’ Van der Hoeven: ‘Wij hebben met Wubbo Ockels en André Kuipers twee mooie voorbeelden. Of dat heel snel heel veel meer Nederlanders worden, zal de tijd ons leren.’

Bron: Intermediair