Met de derde editie van de High5 Hackathon heeft Rijkswaterstaat samen met IT-partners CGI, Esri, Kyndryl, SAS en IBM opnieuw bewezen een voortrekker te zijn op het gebied van digitale innovatie. Na succesvolle eerdere edities lag de focus dit keer op een actueel en urgent vraagstuk: het optimaliseren van de keten voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) rondom waterkwaliteit, met specifieke aandacht voor lozingsvergunningen.

Dit artikel verscheen eerder op de website van Rijkswaterstaat.

Uitdagingen in de VTH-keten

Binnen de VTH-keten zijn er grote uitdagingen bij het jaarlijks beoordelen en actualiseren van circa 750 lozingsvergunningen, een arbeidsintensief proces die veel tijd vraagt van schaarse specialisten. “We staan als Rijkswaterstaat voor een enorme instandhoudingsopgave. Digitalisering is eigenlijk de sleutel om dat te kunnen realiseren, met name dan artificial intelligence (AI).”, zegt Marie-Louise van Tier, CIO-office adviseur Rijkswaterstaat. Het proces omvat meerdere stappen, zoals het opstellen van een feitenrelaas, verificatie van gegevens, het uitvoeren van analyses en het opstellen van een nieuwe vergunning wanneer nodig. De huidige werkwijze wordt bemoeilijkt door versnipperde data in verschillende formaten en systemen, lastig doorzoekbare informatie en een gebrek aan standaardisatie in documenten en processen. Deze uitdagingen vragen om innovatieve oplossingen die gebruik maken van AI en digitale technologie. 

Scope van de High5 Hackathon

Om de uitdagingen samen effectief aan te pakken, moest de oplossing aan een aantal randvoorwaarden voorwaarden en verwachtingen voldoen: 

  • samenvatten van grote hoeveelheden data en het extraheren van relevante informatie
  • waarborgen van de herleidbaarheid van beslissingen naar de oorspronkelijke bronnen 
  • werken met verschillende applicaties en zaaksystemen
  • integreren van optioneel aanvullende openbare bronnen

“Tijdens een High5 kijken we samen met de markt hoe we kunnen innoveren en hoe we onze grote opgaven kunnen helpen. Dat kunnen we zeker niet alleen en daarom doen we dat met de markt, met onze partners. Innoveren is voor ons de enige weg tot succes.”, zegt Tom Meinders, CIO-office adviseur Rijkswaterstaat. 

Verwachte impact AI en digitalisering

Het huidige proces voor het beoordelen van een vergunning vergt gemiddeld 100 uur, met pieken tot 200 uur. Door de toepassing van AI en digitalisering wordt een aanzienlijke tijdsbesparing van 50% tot 75% verwacht. Naast het versnellen van het proces, zal de oplossing ook bijdragen aan een effectievere handhaving, doordat vervuilingsbronnen sneller en gerichter geïdentificeerd kunnen worden.
Tijdens de hackathon werd een proof of concept ontwikkeld waarin werd onderzocht of AI effectief de benodigde data kan samenvatten en relevante stoffeninformatie kan verzamelen. Dit gebeurde met behulp van een grote datadump en input van beheerders van bronsystemen.

De hackathon toonde aan hoe de samenwerking tussen Rijkswaterstaat en IT-partners zoals Kyndryl, CGI, SAS, ESRI en IBM kan leiden tot het ontwikkelen van innovatieve oplossingen voor complexe vraagstukken. Met de focus op VTH-processen en het inzetten van AI, wordt niet alleen de snelheid van vergunningverlening verbeterd, maar wordt ook het toezicht en de handhaving versterkt. Deze editie van de hackathon benadrukt wederom de voortrekkersrol van Rijkswaterstaat in digitale innovatie, wat bijdraagt aan het verder digitaliseren van haar processen. 

Bekijk in onderstaande video van Rijkswaterstaat hoe de High Five over VTH (vergunningverlening, toezicht & handhaving) is verlopen.