Op steeds hoger tempo worden processen in de logistiek gedigitaliseerd en dat merken bedrijven in de Rotterdamse haven. Maar hoe hier mee om te gaan? Wat wordt er precies gedigitaliseerd, welke data wordt hiervoor gebruikt en hoe kun je zelf als organisatie al stappen zetten? In het whitepaper Datadelen word je wegwijs gemaakt in het ‘land van datadelen’ en bieden we bedrijven de tools om verdere stappen te zetten qua digitalisering. En dat is nodig, want ‘je moet gaan digitaliseren of je wordt gedigitaliseerd’, concluderen de onderzoekers.
In opdracht van SmartPort hebben onze experts Hans Moonen en Natasja van der Keijl een whitepaper over (federatief) datadelen geschreven. Datadelen is een thema dat volop in beweging is en waar momenteel veel gebeurt. Partijen in en rond de haven stellen zich vragen hoe dit hun logistieke processen raakt of zal gaan raken. Dit whitepaper probeert in toegankelijke bewoording een antwoord te geven op het wat, hoe en waarom van datadelen binnen de havenlogistiek. Dit gebeurt door het combineren van relevante ervaringen van beide auteurs, kennis vergaard uit deskresearch en inzichten verkregen uit een serie van vijftien interviews met directbetrokkenen uit het logistieke werkveld. Tenslotte is het whitepaper getoetst en verrijkt middels een zevental gesprekken met experts over het onderwerp datadelen.
Digitalisering kan niet zonder data en datadeling tussen partijen. De behoefte van het Rotterdamse havenbedrijfsleven aan kennis over datadelen en de snelle ontwikkelingen rondom het digitaliseren van logistieke processen, waren voor SmartPort de aanleiding om aan CGI/Universiteit Twente de opdracht te geven het whitepaper over datadelen binnen de havenlogistiek te schrijven. Het onderzoek is tot stand gekomen door interviews met meer dan 20 bedrijven en experts in de logistieke ketens. Bedrijven die hieraan bijdroegen waren onder meer: Van Berkel Logistics, Grolsch, KOTUG, ECT Rotterdam, Kuehne+Nagel, NPRC, Poort8 en het Havenbedrijf Rotterdam.
Datadelen
Datadelen is het beschikbaar en toegankelijk maken van data of gegevens van één organisatie voor één of meerdere andere partijen. Logistiek is de verbindende activiteit die gericht is op het balanceren van vraag en aanbod, het managen van (vervoers)bewegingen in een omgeving met schaarse capaciteit (van infrastructuur en vervoersmiddelen), en dat alles tegen lage kosten en met zo min mogelijk impact op de leefomgeving. Het hebben en verkrijgen van goede informatie is cruciaal om goed te kunnen sturen in de operatie. Dat betekent dat het belangrijk is data te verkrijgen van ketenpartners (zoals opdrachtgevers, leveranciers en klanten) en andere partijen in het ecosysteem.
Kloof tussen ambities en de praktijk
De belangrijkste uitkomst van de interviews is dat er veel ambitie is om meer data te delen en te digitaliseren, maar dat dit in de praktijk nog beperkt wordt gedaan. ‘Elektronische communicatie gaat vaak nog per e-mail en veel lading-informatie staat nog altijd op papier’, stellen de onderzoekers vast. Daarnaast blijkt er vaak sprake van begripsverwarring rond te delen data en heerst er de angst dat transparantie tegen je zal worden gebruikt.
Aan de slag
Dat het verstandig is voor organisaties om stappen te gaan zetten met datadelen is uit dit onderzoek te concluderen. Om de kloof tussen ambities en praktijk te verkleinen worden in het whitepaper vijf stappen aangedragen voor bedrijven groot en klein om werk te maken van digitalisering: (1) werk aan bewustwording in de eigen organisatie, (2) denk in processen, niet in techniek, (3) breng de eigen data-huishouding op orde, (4) grijp de innovatie-kansen die er zijn en begin met datadelen en (5) doe het niet alleen.